Stypizowane czyny nieuczciwej konkurencji z zakresu reklamy objęte dyspozycją art. 16 z.n.k.U

z drugiego rozdziału pracy magisterskiej

Kluczowe znaczenie w dziedzinie zwalczania nieuczciwej konkurencji w reklamie ma art. 16 z.n.k.U. Zawarty w art. 16 z.n.k.U. katalog czynów nieuczciwej konkurencji w zakresie reklamy ma charakter otwarty. Ustawodawca polski nie zdecydował się na pełne wyliczenie przypadków nieuczciwej reklamy, a ograniczył się do form najczęściej spotykanych. Brak tego wyliczenia wydaje się uzasadniony, gdyż wielki dynamizm istniejący na rynku reklamowym powodowałby tylko fragmentaryczną ochronę innych przedsiębiorców i klientów przed nieuczciwą reklamą[1].

Wyraz otwartości wyliczenia można odnaleźć w treści ust. 1 tegoż artykułu, który mówi, iż „czynem nieuczciwej konkurencji w zakresie reklamy jest w szczególności”, po czym następuje wyliczenie. Ponadto o otwartości wyliczenia przesądza fakt, iż katalog czynów nieuczciwej konkurencji z zakresu reklamy otwiera klauzula generalna zawarta w ust 1 pkt. 1 art. 16 ustawy, która mówi, iż „czynem nieuczciwej konkurencji w zakresie reklamy jest w szczególności reklama sprzeczna z przepisami prawa lub dobrymi obyczajami[2].

Art. 16 ustawy wymienia, iż czynami nieuczciwej konkurencji w zakresie reklamy są w szczególności:

  • reklama uchybiająca godności człowieka (ust. 1 pkt 1),
  • reklama wprowadzająca w błąd (ust.1 pkt 2 i ust.2),
  • reklama nierzeczowa (ust.1 pkt 3),
  • reklama ukryta (ust.1 pkt 4),
  • reklama uciążliwa (ust.1 pkt 5) oraz
  • niektóre formy reklamy porównawczej (ust.3).

Pamiętać należy, iż często reklama, której można przypisać przymiot nieuczciwości wypełnia znamiona dwu lub więcej typizowanych czynów nieuczciwej konkurencji z zakresu reklamy. Także w piśmiennictwie przyjmuje się, iż podział zawarty w art. 16 z.n.k.U. nie ma charakteru rozłącznego.

Pamiętać należy, iż nieuczciwa reklama przez przymiot swojej nieuczciwości jest czynem sprzecznym z dobrymi obyczajami. Generalizując można powiedzieć, iż źródło nieuczciwości reklamy można odnaleźć we:

  • wprowadzeniu w błąd lub
  • w innym sposobie naruszenia dobrego obyczaju.

Dla potrzeb niniejszej pracy możliwym byłoby przedstawienie stypizowanych czynów nieuczciwej konkurencji w reklamie zgodnie z wyżej wspomnianym podziałem, jednakże wydaje się, iż zachowanie systematyki zawartej w art. 16 z.n.k.U. pozwoli na czytelniejsze przedstawienie omawianego zagadnienia.


[1] zob. R. Stefanicki, Dobre obyczaje w prawie polskim. PPH 2002/5, s.26

[2] Klauzula ta zostanie omówiona w rozdziale następnym