Siatkówka plażowa, to nie tylko gorący piasek plaży i panująca wokół przyjemna atmosfera, ale także mistrzowski poziom przygotowania motorycznego. Przygotowanie się do udziału w zawodach wymaga uwzględnienia zmiennych warunków klimatycznych, jak również dyspozycyjności do rozgrywania kilku meczy dziennie, a tym samym perfekcyjnego przygotowania kondycyjnego. Specyfika warunków pogodowych jakie mogą towarzyszyć zawodom (wysoka temperatura, wilgotność, rażące słońce, wiatr) wymaga od zawodników niezwykle solidnego potraktowania treningów w okresie przygotowawczym.
Jednym z założeń taktycznych gry w piłkę siatkową plażową jest takie prowadzenie gry, aby wyczerpać fizycznie i psychicznie jednego, a najlepiej obu przeciwników. Jest to niezwykle istotne, ponieważ w piłce plażowej nie ma rezerwowych.
Wszystkie te założenia należy wziąć pod uwagę przygotowując zawodników do sezonu. Planowanie roczne w profesjonalnej siatkówce plażowej jest bardzo podobne do planowania w tenisie ziemnym. Uwarunkowane jest to wieloma elementami: pozycją na liście rankingowej, umowami zawartymi ze sponsorami, wielkościami honorariów za zwycięstwa i udział w poszczególnych turniejach. Większość z najlepszych par nie jest w stanie określić najważniejszych gier w sezonie. Wynika z tego fakt, że wysoka forma sportowa musi być utrzymana przez bardzo długi okres.
Najlepsze zawodowe pary na świecie w ciągu 6 miesięcy rozgrywają około 130-170 spotkań.
Okres przygotowawczy – ogólny i specjalny
Miesiące listopad i grudzień są uznawane za okres przygotowania ogólnego, a miesiące od stycznia do połowy marca za okres przygotowania specjalnego.
W okresie przygotowania ogólnego podstawą powinien być trening wytrzymałościowy z trzema jednostkami tygodniowo. W okresie specjalnym może on zostać zredukowany do dwóch jednostek tygodniowo i ukierunkowany bardziej na specyfikę gry.
Sposób poruszania się po powierzchni piaszczystej wymaga dużej siły i szybkości na bazie wysokiej siły eksplozywnej i wysokiego poziomu siły maksymalnej. Ta sama zasada dotyczy rozwijania siły uderzenia – stosowanie cięższej piłki i gra pod wiatr.
Trening siły, podobnie jak trening wytrzymałości powinien być prowadzony przez cały rok. W okresie ogólnym trening siły powinien koncentrować się na przyroście masy mięśniowej (cztery razy w tygodniu), natomiast w okresie specjalnym skupić się na kształtowaniu cech motorycznych (trzy razy w tygodniu).
Szybkość ogólna uzyskiwana jest w okresie ogólnym i czterech pierwszych tygodniach okresu specjalnego (dwa razy w tygodniu ), następnie doskonaleniu poddawana jest szybkość specjalna specyficzna dla tej gry – szybkość reakcji i ruchy acykliczne związane z treningiem techniki.
Dla uzyskania odpowiedniego poziomu koordynacji – potrzebnego do gry ze względu na niestabilność podłoża – powinny wystarczyć dwie jednostki treningowe w tygodniu w okresie ogólnym i trzy w okresie specjalnym.
Technikę doskonalimy dwa razy w tygodniu, zwracając szczególną uwagę na niestosowanie gier treningowych mogących zniszczyć efekty przygotowania ogólnego ze względu na specyficzne obciążenie związane z grą. W okresie specjalnym technika powinna być łączona z taktyką, a na 4 tygodnie przed rozpoczęciem sezonu soboty powinno się traktować jako dni turniejowe z grami treningowymi.
Mikrocykle dla okresu przygotowawczego ustalane są na bazie 12 jednostek treningowych, z których każda trwa około 1,5 godziny 2-3 razy dziennie.
W mikrocyklu ogólnym trening szybkości, zdolności koordynacyjnych oraz techniki powinien być przeprowadzany według zasad submaksymalnych i maksymalnych obciążeń, trening siły według metod standardowych. Trening wytrzymałości przeprowadzany jest metodą ciągłą. Na końcu każdej jednostki treningowej stosuje się 10 minutowy bieg regenerujący i rozluźniający oraz stretching.
Okres startowy
W okresie startowym zarówno trening szybkości, jak i koordynacji przeprowadzany powinien być z piłką, dwa razy w tygodniu. Również dwie jednostki treningowe poświęcone powinny być treningowi siły i wytrzymałości. Doskonaleniu techniki i taktyki poświęca się od trzech do sześciu treningów w mikrocyklu.
W trakcie wielogodzinnych turniejów rozgrywanych przy mocnym słońcu, niezwykle istotne jest uzupełnianie płynów w organizmie. Powinny być to płyny izotoniczne lub woda wysoko mineralizowana. Ilość wypijanych płynów to około 0,5-1,0 litra na godzinę. Najbardziej popularne preparaty witaminowo-elektrolityczne to: Izoplus, Mineral Light, Isostar, Power Surge, Sport Drink.
W sporcie wyczynowym nie można się obejść bez odnowy biologicznej.
Po długotrwałych grach turniejowych w gorącym piasku wskazane jest, aby korzystać z chłodnych kąpieli lub natrysków. Woda o temperaturze 20 stopni C działa tonizująco i uspakajająco.
Masaż odnawiający wykonuje się po upływie 1-3 godzin od wysiłku, czas trwania -25-30min. Wykonuje się go bez maści i kremów. Pierwszeństwo mają techniki uspakajające i rozluźniające.
Okres przejściowy
Okres ten obejmuje 4-5 tygodni w miesiącu październik, listopad. Podstawowym jego zadaniem jest wypoczynek i regeneracja psychofizyczna zawodnika. Niezależnie od wyniku osiągniętego na koniec sezonu należy w tym czasie wykorzystywać aktywność ruchową zawodnika w innych dyscyplinach sportu przez około dwie godziny dziennie. Powinno to być: pływanie, piłka nożna, koszykówka, jazda na rolkach, na rowerze itp. Intensywność zajęć nie powinna przekraczać średniej, a porę treningu należy dostosować do rytmu biologicznego zawodnika